” Sağlık Doğada, Doğa Dewa’da “

Doç. Dr. Mükerrem Şahin sizin için yazıyor…

Bitki çayı, bitki kökleri, yaprakları, çiçekleri gibi doğal bitki materyallerinin su ile kaynatılması sonucu oluşan bir içecektir. Bitki ekstresi ise, bitki materyallerinin spesifik yöntemlerle çıkarılan ve yoğunlaştırılan formudur. Bitki ekstresi daha yoğun ve konsantre bir formdadır ve bu nedenle daha etkilidir.

Bir bitkinin çayı ve ekstraksiyonu arasındaki başlıca farklar şunlardır:

1. Üretim Yöntemi: Bir bitkinin çayı, bitkinin kuru görünümlü yapraklarını veya çiçeklerini suyla kaynatarak çıkarılır. Ekstraksiyon ise, bitkinin aktif bileşenlerini çıkarmak için su, alkol veya diğer solventler kullanılır.
2. İçerik: Bitkinin çayı, bitkinin yapraklarından veya çiçeklerinden suya geçen çeşitli bitki maddeleri içerir. Ekstraksiyon ise, bitkinin aktif bileşenlerini öncelikle içermektedir.
3. Konsantrasyon: Bitkinin çayı, bitkinin aktif bileşenlerine olan oranı düşük olabilir ve dolayısıyla daha az etkilidir. Ekstraksiyon ise, bitkinin aktif bileşenlerine olan oranı yüksek olabilir ve dolayısıyla daha etkilidir.
4. Kullanım Amaçları: Bitkinin çayı, genellikle rahatlama veya diğer semptomları hafifletmek için kullanılır. Ekstraksiyon ise, daha yoğun bir şekilde bitkinin aktif bileşenlerini içermektedir ve dolayısıyla daha ciddi tıbbi sorunlar için kullanılabilir.

BİTKİ EKSTRESİ NEDİR NASIL ELDE EDİLİR?

Bitki ekstresi, bitkilerden belirli bileşenlerin mekanik, kimyasal veya biyoteknolojik yollarla çıkarılmasıdır. Bitki ekstraksiyonu, bitki özlerinin farmasötik ve gıda endüstrisinde kullanılması için yapılır. Bitki ekstraksiyonu için kullanılan yöntemler arasında sıvı-sıvı ekstraksiyon, buhar ekstraksiyonu, hidrojenasyon ve mikroorganizmalar kullanarak ekstraksiyon bulunmaktadır. Seçilen yöntem, hedeflenen bileşenin türüne ve özelliğine göre değişmektedir.

EKSTRAKSİYON YÖNTEMLERİNİ AÇAR MISINIZ?

Bitki ekstraksiyonu için kullanılan en yaygın yöntemler şunlardır:

1. Sıvı-sıvı ekstraksiyon: Bu yöntem, bitkisel materyal ve çözücü arasındaki farklı polaritesi kullanarak bitki bileşenlerini çözücüye aktarmaktadır. Çözücü, bitki bileşenlerinin çözümlenmesine uygun bir ortam sağlar ve sonrasında çözücü fazı bitki bileşenlerinden ayrılır.
2. Buhar ekstraksiyonu: Bu yöntem, bitki materyalini hava akımı veya buharla iletmek için kullanılır. Bitki bileşenleri, buhar halindeki çözücü tarafından emilir ve daha sonra soğutularak tekrar sıvı haline dönüştürülür.
3. Hidrojenasyon: Bu yöntem, hidrojen gazı kullanarak bitki bileşenlerini hidrokarbonlarını hidrolize etmek için kullanılır. Bu yöntem, bitki bileşenlerinin hidrolizi sonucu oluşan ürünlerinin kolayca ayıklanmasını ve temizlenmesini sağlar.
4. Mikroorganizmalar kullanarak ekstraksiyon: Bu yöntem, bitki bileşenlerini mikroorganizmaların metabolik aktiviteleri sonucu çıkarmak için kullanılır. Bu yöntem, bitki bileşenlerinin çok zor çözümlenebilen formlarının çıkarılmasına yardımcı olur.

Bu yöntemlerden, hedeflenen bitki bileşenlerinin türüne ve özelliğine göre en uygun olanının seçilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Ayrıca, ekstraksiyon yöntemi seçiminde çevresel etkiler, maliyet ve üretim verimliliği de dikkate alınmalıdır.

VAKUM ALTI DESTİLASYON SİSTEMİ NEDİR?

Vakum altı destilasyon sistemi, kimyasal bileşiklerin seçici olarak ayrılması için kullanılan bir destilasyon yöntemidir. Bu yöntemde, reaktör veya destilasyon kolunun içindeki sıvı, atmosferik basıncın altında vakumlu bir ortamda ısıtılır ve bileşikler farklı kaynama noktalarına sahip olduğundan, farklı sıcaklıklarda kaynar ve buharlaşırlar. Buharlar, vakum pompası tarafından çekilir ve soğutma torbasına gönderilir, buharlaşan bileşikler tekrar sıvı haline dönüşür ve ayıklanır.

Vakum altı destilasyon sistemi, normalde düşük kaynama noktalarına sahip olan veya atmosferik basınç altında kaynama noktası olan bileşiklerin ayrılmasına olanak tanır. Ayrıca, bu yöntem, üstün çözücü gücüne sahip çözücüler kullanarak, düşük kaynama noktalarına sahip bileşiklerin ayrılmasına yardımcı olabilir ve bu bileşiklerin potansiyel olarak zararlı etkilere maruz kalmasını önler.

TENTÜR NE DEMEKTİR?

Tentür, bitkisel ya da hayvansal materyallerin uçucu ya da yapışkan bileşenlerini çıkarmak için kullanılan bir çözücü kullanarak elde edilen konsantre bir çözeltidir. Tentürler, aromatik ya da terapötik özellikleri olan bitkisel ya da hayvansal materyallerin özütlerini veya yağlarını elde etmek için kullanılır. Tentürler genellikle alkol, eter ya da benzeri çözücüler kullanılarak üretilir ve sonrasında çözücünün evapore edilmesi ile elde edilir. Tentürler, tıbbi ya da kozmetik ürünlerin yanı sıra parfüm ve gıda sanayiinde de kullanılabilir.