BOR VE SAĞLIK ARASINDA BİR İLİŞKİ VAR MIDIR ?
” Sağlık Doğada, Doğa Dewa’da “
Doç. Dr. Mükerrem Şahin sizin için yazıyor…
BORUN SAĞLIK AÇISINDAN FAYDALARI NELERDİR?
Bor, vücutta bulunan bir mineraldir ve birçok fonksiyon için gereklidir. Aşağıdaki sağlık faydaları, yeterli miktarda bor alımı ile elde edilebilir:
- Kemik sağlığı: Bor, kemik mineral yoğunluğunu ve kemik güçsüzlüğünü önlemek için gereklidir.
- Bağışıklık sistemi: Bor, bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasını destekler.
- Kan şekeri: Bor, insulin direncini azaltabilir ve kan şekerini düzenleyebilir.
- Artrit: Bor, artrit ağrısını azaltabilir ve eklem hareketliliğini arttırabilir.
- Beyin fonksiyonu: Bor, beyin fonksiyonunu ve bellek performansını destekler.
- Kanser: Bor, kanserli hücrelerin gelişmesini ve büyümesini yavaşlatabilir.
- Kas ve sinir fonksiyonu: Bor, kas ve sinir fonksiyonunu destekler ve kas güçsüzlüğünü önler.
Herkes için gerekli olan bor miktarı, yaş, cinsiyet ve vücut tipine göre değişebilir. Yetersiz bor alımı, kemik zayıflığı, kemik kırıkları, kanser, artrit, sinir hastalıkları, beyin fonksiyon bozuklukları ve bağışıklık sistemi problemleri gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Yeterli bor almak için, yeterli miktarda bor içeren gıdalar tüketiniz veya sağlıklı bir bor takviyesi kullanınız.
Uygun bor dozu ve kullanımı nedir?
Bor için uygun günlük alım miktarı, yaş, cinsiyet ve sağlık durumu gibi faktörlere göre değişebilir. ABD Ulusal Beslenme ve Beslenme İncelemeleri Enstitüsü’ne (National Institutes of Health – NIH) göre, ortalama yetişkin bir insan için uygun bor dozu şunlardır:
- Yetişkin erkekler için: 21 mg/gün
- Yetişkin kadınlar için: 20mg/gün
- Hamile veya emziren kadınlar için: 20 mg/gün
Bu dozlar sadece bir rehberdir ve kişisel ihtiyaçlarınız için daha doğru bir değer belirlemek için bir doktor veya diyetisyenle konuşmanız önerilir.
Bor, farklı formlarda bulunabilir ve hangi formun en iyi olduğu, kişisel ihtiyacınıza ve sağlık durumunuza göre değişebilir. En yaygın formlar şunlardır:
- Sodyum borat: Bu form, gıdalardaki borun vücuda en doğal şekilde emilmesine yardımcı olur ve birçok takviyede bulunur.
- Borat: Bu form, diğer formlardan daha az yaygındır ancak borun vücuda en doğal şekilde emilmesine yardımcı olur.
- Böreksen: Bu form, vücuda en hızlı şekilde emilir ve birçok ilaç ve takviyede bulunur.
- Algiloy boratı: Bu form, birçok ilaç ve takviyede bulunur ve vücuda orta hızda emilir.
Borax nedir?
Borax, doğal bir bor tuzudur ve aynı zamanda ticari olarak “sodyum borate” olarak da adlandırılabilir. Genellikle ev temizliği ve deterjanlar için kullanılır, ancak aynı zamanda ilaç ve takviyelerde de bulunabilir. Vücuda girdiğinde, borax vücutta bulunan diğer bor tuzlarına dönüşerek vücut tarafından kullanılabilir. Ancak, aşırı miktarda tüketilmesi durumunda toksik olabilir ve sağlık sorunlarına neden olabilir.
BOR VE KANSER İLİŞKİSİ
Bor ve kanser ilişkisi hakkında bir çalışma var mıdır?
Evet, bor ve kanser arasındaki ilişki hakkında birçok araştırma yapılmıştır. Bunlardan bazıları, borun kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatabileceği veya kanserin oluşumunu önleyebileceği sonuçlarını ortaya koymuştur.
Boron nötron yaklama terapisi nedir?
Boron nötron yakalama terapisi (BNCT) bir tür nükleer terapidir. Bu terapi, sağlıklı hücrelere zarar vermeden kanseri tedavi etmek amacıyla kullanılan bir yaklaşımdır. BNCT, boronlu bir ajan verilerek hastanın vücudunda yerleştirilir ve daha sonra nötron kaynağı tarafından verilen nötronlarla etkileşerek kanserli hücrelerin DNA’sına zarar verir.
BNCT, kanserli hücrelerin tedavisi için önemli bir potansiyele sahiptir, ancak halen deneysel aşamada bulunmaktadır ve daha fazla araştırma gerekmektedir. Ayrıca, BNCT genellikle sınırlı sayıda hastane ve merkezde mevcut olduğundan, sadece belirli durumlarda uygulanabilir.
Boron nötron yakalama terapisi (BNCT) sırasında kullanılan bor, yüksek seçicilikte bir bor izotopu olan B10 dur. Özel olarak sentezlenir ve satışı yasaktır. Bu ajan, kanserli hücrelere özelleştirilir ve hastanın vücuduna yerleştirilir. Daha sonra, nötron kaynağı tarafından verilen nötronlarla etkileşerek kanserli hücrelere zarar verir.
BNCT için kullanılan borlu ajanlar, genellikle bor-10 veya bor-11 içermektedir. Bu ajanlar, kanserli hücrelerin özelleştirilmesi ve yerleştirilmesi için yüksek seçicilik göstermelidir. Ayrıca, hastanın vücuduna yerleştirilen ajanlar, doğal metabolik yollarla uzaklaştırılmalıdır.
ANTİOKSİDAN NEDİR? BOR BİR ANTİOKSİDAN MIDIR?
Antioksidan nedir?
Antioksidanlar, hücrelerin hasar görmesine ve yaşlanmasına neden olan serbest radikallerin etkilerini nötralize etmek için hücrelerde bulunan veya dışarıdan alınan maddelerdir. Serbest radikaller, hücrelerin normal fonksiyonları sırasında oluşan veya vücudun zararlı maddelerle temas etmesi, sigara içmek, radyasyon, stres gibi nedenlerle artan negatif iyonlardır. Bu serbest radikaller hücre zarını bozabilir, DNA hasarına neden olabilir ve hücre ölümüne yol açabilir. Antioksidanlar, serbest radikalleri etkisiz hale getirmek ve hücrelerin zarar görmesini önlemek için önemlidir.
Antioksidanlar birçok farklı formda bulunabilir, ancak en yaygın olanları C vitamini, E vitamini, beta-karoten ve selenyumdur. Aynı zamanda bazı bitkisel kaynaklarda da antioksidanlar bulunur: turunçgiller, çilek, acai, acı biber ve yabani çilek gibi meyve ve sebzeler…
Borun antioksidan etkisi var mıdır ?
Evet, bor, vücudun antioksidan sistemini desteklemek için önemli bir mineraldir. Bor, serbest radikallerin oluşmasını engelleme ve hasarlı hücrelerin onarılmasına yardımcı olma gibi özelliklere sahiptir. Ayrıca, borun vücuttaki antioksidan enzimlerin çalışmasını desteklemesi, hücre hasarını önlemeye yardımcı olur.
Bor, tuzlu su bitkileri, kuru baklagiller, süt ürünleri, meyveler, sebzeler ve tohumlar gibi birçok farklı gıda kaynağından alınabilir. Ancak, borun yeterli miktarlarda alımı oldukça zor olduğundan, dışarıdan takviye olarak alınması gerekebilir.